Hướng dẫn cách bảo quản sữa mẹ khi hút ra ngoài chuẩn nhất

Sữa mẹ là nguồn cung cấp các dưỡng chất quan trọng, giúp bé tăng cường hệ miễn dịch và phát triển toàn diện. Tuy nhiên, không phải thời gian nào mẹ cũng có thể cho bé bú trực tiếp mà cần vắt sữa để dự trữ. Vậy sữa mẹ sau khi vắt để được bao lâu, cách bảo quản sữa mẹ khi hút ra ngoài như thế nào để đảm bảo giữ nguyên dưỡng chất? Hãy cùng Dầu tràm Tiên Ông tìm hiểu qua bài dưới đây.

I. Sữa mẹ sau khi vắt bảo quản được bao lâu?

Sữa mẹ chứa rất nhiều dưỡng chất thiết yếu, có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ bao gồm khá nhiều đường ở dạng đường đơn và đường đôi. Loại đường này trẻ hấp thu tốt, tuy nhiên dễ lên men và nhanh bị biến chất khi để ở ngoài môi trường. 

Ngoài ra, đạm cũng là thành phần có nhiều trong sữa mẹ, với đa dạng các loại acid amin. Loại đạm này rất phù hợp với cơ thể trẻ, song cũng là môi trường thuận lợi cho các loại vi khuẩn sinh sôi phát triển.

Sữa mẹ để ngoài môi trường trong thời gian dài có nguy cơ bị biến chất, mất chất, khi bé uống dễ gây nên tình trạng tiêu chảy, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.

Theo các nghiên cứu của WHO, UNICEF và Viện Dinh dưỡng quốc gia Việt Nam, có khuyến cáo về việc lưu trữ sữa mẹ sau khi vắt như sua:

• Nếu sữa mẹ vắt ra được bảo quản ở nhiệt độ từ 25 – 35 độ C thì giữ được từ 6 – 8 giờ
• Nếu bảo quản sữa mẹ ở ngăn mát tủ lạnh, nhiệt độ từ 4 độ C, có thể giữ được từ 3 – 5 ngày. Bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh sẽ giữ được tối đa 3 tháng
• Khi sữa được lưu trữ trong tủ đông lạnh chuyên biệt với nhiệt độ thấp hơn -18 độ C thì có thể bảo quản đến tận 6 tháng, tối đa 12 tháng

II. Cách lưu trữ sữa mẹ an toàn và khoa học

1. Cần chuẩn bị gì trước khi vắt sữa mẹ

Trong quá trình từ bước vắt hoặc bơm sữa đến khi lưu trữ và bảo quản sữa mẹ, yếu tố vệ sinh nên được chú trọng hàng đầu. Vậy nên, trước khi vắt sữa mẹ cần lưu ý:

• Rửa tay thật kỹ bằng xà phòng và nước, có thể dùng dung dịch rửa tay sát khuẩn chứa ít nhất 60% cồn
• Có thể vắt sữa mẹ bằng tay, hoặc dùng máy bơm tay, máy hút điện
• Nếu hút sữa bằng máy bơm, cần kiểm tra vệ sinh của bộ dụng cụ bơm và ống dây dẫn. Vứt bỏ, thay thế nếu các ống bị mốc hoặc không được sạch sẽ
• Dùng khăn thấm dung dịch tẩy rửa để lau sạch công tắc nguồn, các nút bấm và bề mặt máy bơm

2. Lưu trữ sữa mẹ sau khi vắt đúng cách

2.1. Chọn túi hoặc bình chứa sữa phù hợp

• Nên sử dụng túi nhựa trữ sữa mẹ chuyên dụng, hoặc bình thủy tinh, bình nhựa sạch có nắp đậy kín để lưu trữ sữa mẹ sau khi vắt ra. Mẹ có thể tìm mua các vật dụng này trong siêu thị hoặc các nhà thuốc uy tín
• Tránh sử dụng các chai nhựa có ký hiệu tái chế số 7, vì loại vật liệu này có thể được làm từ nhựa có chứa BPA không tốt đối với sức khỏe của bé
• Tuyệt đối không trữ sữa mẹ trong các loại chai nhựa, túi nhựa sử dụng một lần

2.2. Thời gian lưu trữ sữa mẹ khoa học

• Nếu bảo quản ở nhiệt độ phòng: tối đa 4 giờ
• Cất trong ngăn mát tủ lạnh: tối đa 4 ngày
• Bảo quản trong tủ đông: thời gian tốt nhất là khoảng 6 tháng, nhưng đôi khi cũng có thể lưu trữ lên đến 12 tháng

3. Mẹo lưu trữ và bảo quản sữa mẹ khoa học

• Ghi chú rõ ngày vắt sữa trên bình đựng, bổ sung thêm tên của bé nếu giao sữa cho cơ sở chăm sóc trẻ
• Không nên lưu trữ sữa ở cửa tủ lạnh hoặc tủ đông vì nhiệt độ sẽ thay đổi khi đóng – mở cửa. Nên đặt ở nơi có nhiệt độ thấp nhất trong tủ trữ sữa và hạn chế sắp xếp, di chuyển, trừ khi lấy ra sử dụng
• Nếu xác định không sử dụng sữa mẹ mới vắt trong vòng 4 ngày thì cần đông lạnh ngay để bảo vệ chất lượng của sữa
• Nên lưu trữ sữa mẹ với số lượng ít trong mỗi bình, từ 60 – 120ml tương đương với lượng sữa bé bú trong mỗi cữ, tránh trường hợp bé không bú hết gây lãng phí. Bên cạnh đó, việc lưu trữ với thể tích nhỏ giúp sữa đông lạnh nhanh và rút ngắn thời gian rã đông khi sử dụng
• Khi đông lạnh sữa, không nên đổ đầy bình đựng, mà cần chừa một khoảng không gian để sữa nở ra khi đóng băng
• Nếu đi du lịch, mẹ có thể lưu trữ và bảo quản sữa trong thùng cách nhiệt với túi đá lạnh tối đa 24 giờ. Sau khi đến nơi, nên sử dụng sữa ngay hoặc bảo quản trong tủ trữ sữa

III. Hướng dẫn cách rã đông sữa mẹ đúng cách

1. Rã đông với sữa bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh

• Trước khi cho bé sử dụng, mẹ lấy sữa từ ngăn mát tủ lạnh ra ngoài và ngâm trong nước ấm khoảng 40 độ cho đến khi đạt nhiệt độ phù hợp thì mới cho trẻ ăn
• Không nên sử dụng nước quá nóng để ngâm sữa vì sẽ dễ làm mất hoặc biến đổi các vitamin, khoáng chất có trong sữa mẹ
• Sữa mẹ đã lấy ra khỏi tủ lạnh thì không nên cấp đông lại, vì thế mẹ chỉ nên lấy đúng lượng sữa đủ dùng cho trẻ ở mỗi cữ bú

2. Rã đông với sữa trữ ở ngăn đông tủ lạnh

• Mẹ nên chuyển sữa trữ đông xuống ngăn mát 1 ngày trước khi sử dụng, hoặc cũng có thể sử dụng một chậu nước đá lạnh để rã đông sữa
• Khi sữa đã chuyển sang dạng lỏng, chảy mềm hoàn toàn thì lắc nhẹ nhàng để hòa trộn lớp váng sữa với phần nước sữa lại với nhau. Sau đó mới ngâm sữa trong nước ấm đến nhiệt độ thích hợp thì cho trẻ ăn

Mẹ cần chú ý, sau khi rã đông sữa, nếu thấy có hiện tượng kết tủa hình đám mây trắng đục thì sữa đã hỏng, không được dùng cho trẻ. Còn nếu xuất hiện một lớp váng mỏng nổi trên mặt thì sữa vẫn sử dụng được, đây là chất béo cần thiết, mẹ chỉ cần lắc nhẹ thì lớp màng sẽ hòa tan đều trong sữa mà không ảnh hưởng gì đến chất lượng.

3. Một số lưu ý khi thực hiện rã đông sữa mẹ

• Không rã đông sữa mẹ ở nhiệt độ phòng, chỉ nên rã đông ở ngăn mát tủ lạnh
• Không đun sữa hoặc sử dụng lò vi sóng để rã đông, vì nhiệt độ cao, sóng microwave, sóng điện từ sẽ làm phá hủy các vitamin và kháng thể thiết yếu có trong sữa mẹ
• Không lắc mạnh bình sữa khi rã đông hoặc thay đổi nhiệt độ quá đột ngột, như vậy sẽ làm mất đi dinh dưỡng có trong sữa mẹ
• Sau khi rã đông, chỉ để tối đa 4 giờ ở nhiệt độ phòng hoặc 24 giờ ở ngăn mát tủ lạnh. Nếu trẻ không sử dụng hết trong vòng 1 ngày, mẹ có thể vứt bỏ phần sữa thừa

IV. Mùi vị và màu của sữa mẹ có thay đổi gì sau khi bảo quản?

Việc trữ đông sữa mẹ xuất hiện nhiều trường hợp thay đổi mùi vị sữa. Nguyên nhân có thể do chế độ ăn của mẹ, nhiệt độ không phù hợp, các yếu tố môi trường,…

Thông thường, sau khi rã đông sữa mẹ có màu hơi vàng, hơi xanh hoặc nâu nhẹ, có thể tách thành lớp như sữa chua. Đồng thời cũng xuất hiện mùi như xà phòng do men Lipase trong sữa mẹ phân hủy chất béo thành các axit béo. 

Khi bú trực tiếp, quá trình này sẽ xảy ra sau khi sữa vào hệ tiêu hóa, giúp bé hấp thu tốt sữa mẹ. Vì vậy, việc thay đổi mùi vị, màu sắc sữa không gây hại gì cho trẻ, nhưng có một số bé sẽ không thích và từ chối uống sữa này.

Mẹ nên kiểm tra mùi vị sữa trước khi trữ đông. Thử để từ 1 – 2 túi sữa đông lạnh trong khoảng 5 ngày, sau đó kiểm tra xem bé có uống được hay không. Nếu sữa chỉ có mùi nhẹ mà bé vẫn không uống thì mẹ hãy khử mùi trước khi trữ đông. Bằng cách đun sữa với lửa nhỏ, đến khi sữa sôi lăn tăn thì tắt bếp, đợi nguội rồi đem cấp đông. Phương pháp này giúp giảm mùi rõ rệt nhưng cũng khiến sữa mất đi một số kháng thể quan trọng.

V. Một vài lưu ý khi hút sữa mẹ để bảo quản

Khi tiến hành hút sữa, mẹ cần lưu ý một số điều sau để đảm bảo an toàn vệ sinh cho trẻ:

• Trước khi hút cần lau chùi, khử khuẩn dụng cụ chứa, dụng cụ hỗ trợ hút sữa, tay và bầu vú của mẹ sạch sẽ
• Chủ động chia và trữ sữa vào các chai hay túi chuyên dụng nhỏ, có mức dung tích từ 60 – 120ml, vừa đủ cho mỗi cữ bú của bé
• Sữa mẹ ngay sau khi hút ra cần được bảo quản lạnh, nhằm tránh sự xâm nhập của vi khuẩn từ môi trường bên ngoài
• Mẹ cần nghỉ ngơi, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, tránh ép sữa. Nhằm đảm bảo sức khỏe để tạo được nguồn sữa tự nhiên chất lượng tốt nhất cho bé

Bài viết đã chia sẻ về cách lưu trữ sữa mẹ an toàn và khoa học, đồng thời hướng dẫn rã đông sữa đúng cách để đảm bảo được những chất dinh dưỡng quan trọng, thiết yếu cho sự phát triển của bé. Dầu Tràm Tiên Ông hy vọng những thông tin trên sẽ giúp mẹ có được nguồn sữa dồi dào và chất lượng trong quá trình chăm sóc bé yêu.